Kurumsal şirketlerde öne çıkan kişiler çoğunlukla dışa dönük kişilerdir. Bu kişiler, henüz kariyerlerinin başında fark edilir ve içe dönük rakiplerini geride bırakarak kariyer basamaklarında yükselirler. Dolayısıyla büyük kurumsal ya da uluslararası bir şirkette çalışıyorsanız dışa dönük bir lidere sahip olma olasılığınız oldukça yüksektir.

Daha ilk karşılaşmanızda ışığını fark ettiğiniz, dışa dönük bir liderle çalışıyor olmanız sizi çok mutlu eder ve ondan çok şey öğreneceğinizi düşünürsünüz. Hatta bu sizin için bir gurur kaynağı olur. Peki, kim bu liderler? Bir seminerde sunum yapıp aşağıya indiklerinde çevreleri insanlar tarafından sarılan, yaptıkları beyanatlar kolayca haber olan, organizasyon içinde ağırlıkları daha fazla hissedilen karakterler.

Dışa dönük ya da içe dönük olmak bir kişilik özelliğidir. Bu iki farklı kişilik özelliğinin, birinin diğerinden iyi ya da kötü olduğunu söyleyemeyiz. Dışa dönük insanlar çoğunlukla daha sosyal, proaktif, konuşkan ve daha ikna edicidirler. Grup içinde daha kolay çalışabilirler ve dolayısıyla grup içinde ekip üyelerini de nasıl çalıştırmaları gerektiğini kolay öğrenirler. İçe dönük liderler yalnız kurt olmayı tercih edip, kendi başlarına çalışmayı sevebilirler. Başkalarını çok eğlendiren, enerji veren sosyal ilişkiler onları yorabilir ve yalnız kalıp, yalnız üretmek isterler. CEO’nuz hayallerinizdeki karizmatik kişi değilse bir de bu yönden bakın.

İçe dönük liderlerin avantajları neler olabilir?

• Dışa dönük liderlerden daha tecrübeli olabilirler;

İçe dönük liderler kariyerlerinin ilk başında hemen yönetici roller alamadıklarından, uzunca süre bir ekibin parçası olarak çalışıp oldukça fazla tecrübe biriktirirler. Bulundukları yere gelene kadar dışa dönük liderlerden daha çok üretmiş ve yaratıcı faaliyetlerde bulunmuş olurlar. Sonunda fark edilmelerini sağlayan bu sessiz ve yaratıcı yeteneklerin uzun vadeli düşünebilme kabiliyetleri vardır. Başarıları, sabırlı oluşlarından ve istikrarlı tavırlarından gelir. Bu noktaya gelebilmek için hatırı sayılır bir emek harcadıklarından, liderlik pozisyonuna gerçekten liyakat ilkesiyle gelmiş olurlar.

• Çalışanlarını eğitme ve fırsat verme konusunda daha isteklidirler;

Daha önce kendilerini ifade edemedikleri ve bu yüzden parlayamadıklarını bildiklerinden, ekibi içinde içe dönük çalışanlara şans vermeye eğilimli olurlar. Daha iyi bir dinleyici olduklarından çalışanlarını anlamaya ve onların içindeki cevheri çıkarmaya biraz daha niyetlidirler.

• İçe dönük liderler genellikle daha az maceraya atılan kişilerdir;

Bilirsiniz, iş dünyasında yaşanan skandallar çoğunlukla dominant, dışa dönük liderleri bulur. Bu kişiler hızlı risk alabilen ve atak olduklarından hızla yükselen meşhur şirketlerin başında olabilirler. Günümüz kapitalizminde, bu dışa dönük insanlar gerek PR kabiliyetleri gerek şirket hisselerini hızlı yükselten hareketleri ile tercih ediliyor olabilirler. Ancak sürdürülebilirlik, insan kaynaklarının doğru yönetimi, organizasyonun çevre ve iklim ile ilişkileri ve veri güvenlik politikaları gibi birçok disiplini bir arada tutmak uzun vadede daha tercih edilebilir özellikler olmaya başlayacaktır.

• Başarı kadar başarısızlığı da bilirler;

Çalışma hayatının başında zorluklarla karşılaşmış ya da eğitim konusunda çok şanslı olamamış çalışanlar, erken yaşta çok değerli bir şey öğrenirler: Başarısızlıklarını kucaklamak ve bundan ders çıkarmak. İçe dönük liderler kariyerlerinin başında başarısızlık yaşamış olabilirler, bu da onlara başarı kadar başarısızlıkları da öğrenme fırsatı vermiştir. Bu durumda çalışanlarının başarısızlarını veya zorluklarını daha anlayışla karşılarlar. Dışa dönük kişiler eğer kariyer basamaklarını hızla tırmanmışsa, başarısızlığın acı keyfini bilmiyor olabilirler ve geç dönem gelebilecek başarısızlık tecrübesi onları kolay dağıtır. Başarıya alışmış olmak, el attıkları her alanda başarı kazanılacak hissini verdiğinden bu kişilerin narsisizm olasılıkları içe dönük liderlere göre daha yüksek olur.

Zıt Karakterler

Dışa dönük liderler kimi zaman o kadar baskın ve benmerkezci olurlar ki, organizasyonlarının önüne geçerler. Aynı doğrunun bir diğer ucundaki içe dönük liderler ise, kimi zaman kafalarındaki projeyi hayata geçiremez, mağlubiyeti kabul ederler.

• Tesla ve Edison

20. yüzyılın ilk döneminde Sırp deha Nikola Tesla, Edison’la çalışma hayalleriyle Amerika’ya taşınır. Ancak başta alternatif akım projesi olmak üzere, Edison’la birçok anlaşmazlık yaşar. Tesla’nın hastalık derecesinde içe dönük oluşu, Edison’un da oldukça dışa dönük olması da ikilinin zıt karakterler oluşunun göstergesidir. Tesla Edison’u paragöz olmakla, Edison da Tesla’yı delilikle itham eder. Tesla, çok geçmeden Edison’un baskınlığına dayanamaz ve istifa eder. Bugün gelinen noktada ise, Edison’un şirketi General Electric dünyanın en büyük şirketleri arasında gösteriliyor ve şirketin Türkiye organizasyonun bordro süreçleri, Yönetim Kurulu Başkanı olduğum Datassist Bordro Servisi tarafından yürütülüyor. Tesla’nın alternatif akımı ise bugün halen işlevini koruyor. İçe dönük kişiliği yüzünden onlarca dâhiyane projesini finansman desteği bulamayıp gerçekleştirememesi ve cevherinin son yıllarda anlaşılması Tesla’yı bir kahraman yaptı. Hatta dünyamızın modern dâhisi Elon Musk, elektrikli araba şirketine Tesla’nın adını vererek onu onurlandırdı.

• Terim ve Güneş

Futbolun ülkemizdeki en önemli liderlerinden: Fatih Terim ve Şenol Güneş. Adrenalin dolu, her zaman yüksek tansiyonu olan bir iş yapıyorlar. Galatasaray’la onlarca kupa kazanmış Terim oldukça dışa dönük bir karakterken, Türkiye Milli Futbol Takımı’nı dünya üçüncüsü yapmış Güneş ise temkinli olmasıyla biliniyor. Futbolculuğundan itibaren heyecanlı ve hırslı tavrını hiçbir zaman saklamayan Terim, çoğu kez medyaya verdiği yüksek tansiyonlu demeçler yüzünden cezalar aldı. Trabzon doğumlu Güneş ise gençliğinde futbola değil, basketbola meraklıydı. Ancak o dönemde saha ve takım yetersizliği yüzünden basketbol Trabzon için uygun bir spor değildi. Güneş içe dönük tavrı yüzünden kaderine boyun eğdi ve futbolun da en sessiz mevkii olan kaleciliğe adım atarak futbol kariyerine start verdi.